چه کنیم بچه‌ها کتاب را به گوشی ترجیح دهند؟
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۰۱۱۴۹
محمدرضا شمس نویسنده ادبیات کودک و نوجوان درباره مسئله کتابخوانی کودکان و نوجوانان و راهکار‌هایی که برای کتابخوان کردن بچه‌ها وجود دارد، اظهار کرد: کتاب‌خواندن مانند هر کار دیگری از خانه و خانواده شروع می‌شود؛ در واقع آموزش بچه‌ها برای هر کاری از خانواده شروع می‌شود. زمانی که در خانواده پدر تلویزیون می‌بیند و یا مادر دارد با تلفن همراه بازی می‌کند، نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که بچه کتابخوان باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او با بیان اینکه اولین راه برای کتابخوان کردن بچه‌ها نزدیک‌کردن آنها به کتاب است، گفت: بهترین راه برای نزدیک‌کردن بچه‌ها به کتاب قصه است؛ زمانی که کودک بودیم به‌خاطر نبود تلویزیون و وسایل ارتباط‌جمعی، شب‌ها در خانه و دورهمی‌ها بزرگ‌تری قصه می‌گفت و بقیه گوش می‌کردند، با خنده قهرمان داستان می‌خندیدند و با گریه‌اش گریه می‌کردند. قصه گفتن، چند نسل را به هم نزدیک می‌کرد؛ اما الان، چون قصه‌خوانی کمتر شده، نسل‌ها هم از هم دور شده‌اند. به نظرم اولین قدم برای کتابخوان شدن، ایجاد چنین ارتباطی است، اینکه صرفاً هرکسی دنبال علایق خود نباشد و وقتی را هم بگذارند و در کنار بچه‌ها کتاب بخوانند، بخصوص کتاب‌هایی که مخصوص گروه سنی بچه‌هاست.
شمس سپس با بیان اینکه در کشورمان کتاب مخصوص هر سنی را مثلاً کتاب شش‌ماهه‌ها، سه‌ساله‌ها و دوساله‌ها نداریم، گفت: در کشور‌های عربی باتوجه‌به نیاز کودکان در هر سنی کتاب نوشته شده است. ما چنین چیزی را نداریم، اما می‌توانیم با کمک کتابدار‌ها و کسانی که در این زمینه تخصص دارند، تاحدامکان کتاب‌هایی نزدیک به سن کودکان تهیه کنیم.
او با اشاره به مشغله پدر و مادر‌ها و اینکه کودکان بیشتر وقتشان در مهدکودک‌ها می‌گذرد، افزود: مهدکودک بهترین جا برای تداوم کتابخوان شدن بچه‌هاست؛ مهدکودک‌ها باید کتابخانه داشته باشند و مربی‌ها هم می‌توانند به بچه‌ها کمک کنند؛ به‌جای اینکه سعی کنند بچه‌ها را ساکت کنند، سعی کنند برای آنها کتاب بخوانند و نمایش اجرا کنند و یا کار‌هایی انجام دهند که بچه‌ها به سمت کتاب بروند و تداوم این کار را می‌توانیم در مدارس داشته باشیم.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان با تأکید بر اینکه مدارس باید کتابخانه بزرگ و قوی با کتاب‌های متنوع داشته باشند، ادامه داد: الان اجازه نمی‌دهند هر کتابی به کتابخانه مدارس برود و کتاب‌های مدارس، کتاب‌های مشخصی است این در حالی است که باید کتاب‌های مختلفی به کتابخانه‌های مدارس راه پیدا کند و سلیقه همه بچه‌ها را در بر بگیرد. نمی‌شود یا معیار‌های خاص برای کتابخانه مدارس کتاب انتخاب کرد. از طرف دیگر باید مدرسه‌ها، ساعت و یا کلاس کتابخوانی داشته باشند تا در فضای دوستانه کتاب بخوانند. اما این اتفاق نمی‌افتد؛ زیرا معلمان در اوقات فراغت مانند من کارمند و ورزشکار فوری گوشی به دست می‌گیرند و بچه‌ها یاد می‌گیرند به همین دلیل بیشتر با گوشی سروکار دارند تا کتاب.
او سپس بیان کرد: فرایند کتابخوان کردن بچه‌ها، فرایند راحتی می‌تواند باشد به شرطی که از قبل به آن فکر شده باشد و اراده‌ای برای کتابخوان کردن بچه‌ها وجود داشته باشد؛ مثلاً به بهانه‌های مختلف در مدرسه کتاب‌فروشی گذاشت، یا بچه‌ها را در قالب اردو به کتاب‌فروشی‌های بزرگ برد تا آنها کتاب انتخاب کنند و بخرند، اصلاً یاد بگیرند چطور کتاب خوب بخرند. از نویسندگان و شاعران دعوت کنند تا در مدارس کتاب بخوانند، یا با خواندن داستان به نقد و بررسی آن بپردازند. می‌توان با کمک‌گرفتن از خانواده‌ها، نویسندگان و مترجمان، نهاد‌های ادبی و کسانی که در صنعت نشر فعالیت دارند، اتاق فکری در این زمینه درست کرد.
محمدرضا شمس با تأکید بر اینکه انتخاب کتاب خوب در کتابخوان کردن بچه‌ها مهم است، گفت: اگر کتابی که کودک می‌خواند، لذت‌بخش و سرگرم‌کننده نباشد باعث می‌شود بچه از کتابخوانی زده و از کتاب دور شود. کتاب‌های بد می‌توانند به کودک ضرر بزنند و بچه‌ها را از کتاب بیزار کنند. اگر کتاب خوب انتخاب شود، بچه از آن لذت می‌برد. برای انتخاب کتاب خوب هم معیار‌های ساده‌ای وجود دارد، مثلاً از ناشر برند خرید شود، از نویسنده و مترجم معروف کتاب خریداری شود و یا تصویرگر معروفی که کتابی را تصویرگری کرده است، کتاب‌هایی که جوایزی گرفته‌اند و یا کتاب‌هایی که مثلاً توسط نهاد‌ها مناسب تشخیص داده شده‌اند؛ مانند فهرست لاک‌پشت پرنده، فهرست شورای کتاب کودک، فهرست کانون پرورش فکری، فهرست انتشارات رشد و مدرسه.
او با بیان اینکه کتابخوانی الله‌بختکی نمی‌شود و باید برنامه‌ریزی داشته باشیم، افزود: اگر برنامه‌ای نداشته باشیم بچه‌ها مانند افراد دیگر برای سرگرم‌شدن سراغ گوشی و فضای مجازی می‌روند. کودک برای کسب اطلاعات و دانش که سراغ گوشی نمی‌رود برای بازی‌کردن و گفتگو با دوستانش می‌رود.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان ایجاد اتاق فکر برای برنامه‌ریزی برای کتابخوان کردن بچه‌ها را جزء برنامه‌های ایده‌آل و نشدنی خواند و توضیح داد: در کشور ما اراده‌ای برای کتابخوان کردن بچه‌ها نیست، مثلاً برنامه‌های تلویزیون را ببینید؛ برنامه‌هایی ساخته می‌شود که بچه‌ها را فوتبالیست کند، یا درسشان را خوب کند. کتاب‌های کمک‌درسی و کنکور تبلیغ می‌شود؛ اما برنامه‌ای نیست که نویسنده‌ای دعوت شود که قصه بگوید و بچه‌ها آن قصه را نقد کنند، به‌هیچ‌وجه چنین برنامه‌ای نداریم. در مجلات و روزنامه‌هایمان کمتر می‌بینیم کتابی تبلیغی شود یا مثلاً در مجله و روزنامه بزرگسال یک خط بنویسند که کتاب جدید محمدرضا یوسفی زیر چاپ است، کتاب جمشید خانیان از زیر چاپ درآمده است. چندین سال پیش، یک خط راجع‌به هری پاتر نوشته می‌شد، تیراژ مجله و روزنامه چندبرابر می‌شد، ما چنین سروصدایی نداریم.
او با تأکید بر اینکه بچه‌ها در اولویت جامعه و دولتمردان نیستند، بیان کرد: ما شعار می‌دهیم بچه‌ها آینده‌سازان کشورمان هستند؛ اما اگر آینده‌ساز هستند باید زحمت فراوانی برای این کار بکشیم و برنامه داشته باشیم، درحالی‌که ما برنامه‌ای نداریم و اهمیتی برای آنها قائل نیستیم؛ مثلاً در سریال‌ها و فیلم‌ها الفاظی به کار می‌بریم که نشان‌دهنده بی‌اعتنایی به بچه‌هاست؛ مثلاً هرکسی کار ناپسند و غیرعاقلانه می‌کند می‌گویند «بچه است» یا کسی رفتار ناشایست دارد، می‌گویند «مگه بچه‌ای؟» و نگاهمان این است که کسی که بچه است چیزی نمی‌داند و کسی که بزرگ شده باتوجه‌به تجاربش بیشتر می‌فهمد؛ درصورتی‌که کاملاً برعکس است. کودکان انسان‌های کاملی هستند در یک مقطع سنی خاص و باید با آنها مانند یک انسان کامل رفتار شود.
منبع:
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: کتاب تلفن همراه کتاب بخوانند داشته باشیم کتاب هایی برنامه ای بچه ها کتاب خوب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۰۱۱۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری جشن تولد برای مجموعه کتاب‌های پیامبران اولوالعزم در نمایشگاه کتاب
حجت الاسلام علیرضا سبحانی نسب مدیر انتشارات جمال در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره برنامه‌های این نشر برای نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: برنامه انتشارات بین المللی جمال برای نمایشگاه بین المللی کتاب ۱۴۰۳، ان شاءالله برنامه متنوع و جذابی خواهد بود تا مخاطبان عزیزمان و دوستداران کتاب بتوانند بهره‌ی خوبی از غرفه جمال ببرند.
وی افزود: بخشی از این برنامه، رونمایی از اولین خروجی دپارتمان رمان نشر جمال که به تازگی کار خودش را آغاز کرده خواهد بود؛ رمانی از جناب سید میثم موسویان با نام «روزهایی که از آن سر در نمی‌آوریم» که درباره اهالی یک روستاست که دچار خشکسالی می‌شوند و یک جادوگر به آنها توصیه‌هایی می‌کند و... این رونمایی با کمک غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی انجام خواهد شد.
مدیر انتشارات جمال گفت: همچنین رونمایی از رمان عطر گل محمدی نوشته استاد داود امیریان از دیگر برنامه‌های نشر جمال در این نمایشگاه خواهد بود. این رمان درباره زندگی رسول اکرم با محوریت صحابه ایشان است.
سبحانی نسب اظهار داشت: با همکاری غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی، جشن تولدی برای مجموعه کتاب‌های پیامبران اولوالعزم که در پویش مثل ما، مثل ماه محور بودند برگزار خواهیم کرد و نیز نویسندگان توانمند و پرسابقه جمال مثل آقایان سید محمد مهاجرانی، دکتر مسلم ناصری، علی شعیبی، داوود امیریان و غلامرضا حیدری ابهری در غرفه برای گفتگو با مخاطب حضور خواهند داشت. عوامل تولید محتوای انتشارات هم در غرفه جمال حضور پیدا خواهند کرد و با مخاطبان عزیز، گفتگوی صمیمانه خواهند داشت و همه این‌ها بخشی از برنامه نشر جمال در غرفه کتاب کودک و نوجوان است.
وی افزود: یکی از مهمترین چالش‌هایی که نشر جمال در سال ۱۴۰۲ در نمایشگاه بین المللی کتاب با آن مواجه بود، مکان کوچک غرفه بود که با توجه به سابقه و تعداد بالای عناوین نیازمند غرفه‌ای شایسته حضور نشر جمال در نمایشگاه هستیم.
مدیر انتشارات جمال گفت: انتشارات جمال با بالای ۵۰۰ عنوان کتاب در غرفه نمایشگاه بین المللی کتاب برای اهالی کتاب حضور خواهد داشت. کتب چاپ اولی به زبان فارسی، عربی و انگلیسی بالغ بر ۱۰۰ عنوان است و حدود ۱۳۰ جلد از عناوین ما هم تجدید چاپ شده است.
حجت الاسلام علیرضا سبحانی نسب بیان کرد: ما در نمایشگاه امسال، سه غرفه خواهیم داشت؛ غرفه کودک و نوجوان، غرفه بزرگسال و غرفه بین‌الملل. برنامه جدید امسال ما، پک‌هایی است که تدارک دیده‌ایم. حدود هشت پک که شامل پک کودک خداشناس، خانواده کتابخوان، این قند پارسی، رسم عاشقی، قهرمانان وطن و چند بسته دیگر است که به ترتیب شامل کتاب‌های خداشناسی کودکان، ضرب‌المثل‌های فارسی، خانواده موفق و دفاع مقدس است.
انتهای پیام/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است